در این مقاله به بررسی یکی از این محدودیت‌ها به نام ناشنوایی یا کم‌شنوایی می‌پردازیم و اینکه آیا رشد تکنولوژی توانسته در جهت رفع نیازهای آنان نیز گامی بردارد؟
برخلاف آنچه از نوع رفتار بیشتر مردم تلقی می‌شود، دنیا فقط متعلق به ما نیست. منظور از ما افرادی است که از توانایی کامل جسمی و ذهنی برخوردار هستند.
بلکه این دنیا با هر آنچه در آن است اعم از شهرها، خیابان‌ها، ساختمان‌ها و حتی تکنولوژی رو به رشد و جاری در زندگی، متعلق به همه انسان‌ها با هر سطحی از توانایی است.
اما چقدر به نیازهای افراد با توانایی محدود توجه می‌شود؟ چقدر محیط را برای زندگی راحت‌تر این افراد آماده سازی می‌کنیم؟ اصلاً آیا به عنوان افرادی با توانایی کامل احاس وظیفه در قبال سایرین با شرایط متفاوت داریم؟جایگاه آنها را در جامعه می‌شناسیم و درک می‌کنیم؟ با مشکلاتشان آشنا هستیم؟
بیایید همه چیز را با تعریفی از این محدودیت جسمی شروع کنیم.
به چه افرادی ناشنوا یا کم‌شنوا می‌گویند؟
قبل از هر چیز ببینیم ناشنوایی چیست: « به ناتوانی کامل یا جزئی در شنیدن صداها اختلال شنوایی (ناشنوایی یا کم‌شنوایی) گفته می‌شود».حال ببینیم چه افرادی در این دسته قرار می‌گیرند.
« ناشنوا فردی است که سیستم شنوایی وی بخاطر دلایل مادرزادی، مصرف برخی داروها، عفونت‌های دوران کودکی و یا تصادفات شدید از بین رفته است».
با توجه به تعاریف بالا متوجه می‌شویم که این ناتوانی ممکن است ارثی و مادرزادی و یا اکتسابی باشد. یعنی در اثر یک حادثه پس از تولد یا در سالهای آینده رخ دهد.
آیا شرایط همه یکسان است؟
آنچه تا کنون مشاهده شده نشان می‌دهد این افراد همگی در یک دسته قرار نمی‌گیرند و طیف ناشنوایی، از کم‌شنوایی متوسط و عمیق تا ناشنوایی کامل متفاوت است. در نتیجه راه حل‌های درمانی نیز می‌تواند متفاوت باشد؛ بطور مثال افراد دارای کم‌شنوایی متوسط برای درک گفتار دیگران نیاز به سمعک دارند. درحالی که افراد با کم‌شنوایی عمیق، نیاز به سمعک و لب‌خوانی بطور هم‌زمان دارند. در بررسی دقیق‌تر می‌توانیم این تفاوت را بیشتر توضیح دهیم.
- افراد کم‌شنوا:
کاهش توانایی شنیدن صداها را دارند اما با کمک ابزار یا صدای تقویت شده این امر برایشان امکان پذیر است.
- افراد ناشنوا:
این افراد قادر به درک شنیدن از طریق گفتار نیستند. حتی وقتی صدا تقویت شود، فرد ناشنوا همچنان قادر به تشخیص صدا نیست.
چند درصد از افراد جامعه دچار این محدودیت جسمی هستند؟
تحقیقات آماری در ایالات متحده نشان می‌دهد حدود ۱۵ درصد از افراد بالای ۱۸ سال مبتلا به درجاتی از کم‌شنوایی تا ناشنوایی هستند. این آمار نشان می‌دهد که این افراد بخش قابل توجهی از جمعیت را تشکیل می‌دهند. طبیعتاً نیازهایی دارند که باید به آنها توجه کرد. حتی اگر کمتر از این تعداد هم بودند باز هم وظیفه سایر اعضای جامعه است تا آنها و نیازهایشان را در نظر گیرند.
در ادامه به اختصار به علل بروز این محدودیت جسمی می‌پردازیم.
علل عمده ناشنوایی یا کم‌شنوایی
- بیماری آبله مرغان
- سیتومگالوویروس
- اوریون
- مننژیت
- بیماری سلول داسی شکل
- سیفلیس
- بیماری لایم (Lyme)
- دیابت
- کم کاری تیروئید
- آرتروز
- برخی سرطان‌ها
- بروز در کودکان و نوجوانانی که در معرض زیاد دود سیگار قرار می‌گیرند.
انواع درمان‌ها و راه حل‌ها
خوشبختانه در دنیای امروز، روش‌های مختلفی برای درمان و یا کمک به رفع این محدودیت بکار گرفته می‌شود. درمان‌هایی مانند:
- استفاده از سمعک
- کاشت حلزون و ساقه مغز
- سمعک‌های قابل کاشت استخوانی
در ادامه کمی هم بپردازیم به مشکلاتی که این افراد با آنها روبرو هستند. مواردی که شاید ما در زندگی عادی هیچ وقت به آنها توجه نکنیم یا برایمان مسئله نباشد.
افراد دارای اختلال شنوایی با چه مشکلاتی روبرو هستند
مهم‌ترین آنها تعاملات اجتماعی است. طبیعتاً همه افراد جامعه زبان اشاره که به افراد ناشنوا یا کم شنوا اختصاص دارد را بلد نیستند. در نتیجه احتمال اینکه این افراد در برقراری ارتباط با افراد دیگر جامعه دچار مشکل شوند بسیار زیاد است. گاهی حتی ممکن است موجب گوشه‌گیری آنها شود. از دیگر مسائلی که افراد ناشنوا یا کم‌شنوا با آنها رو به رو هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رانندگی:
تصور کنید که یک فرد دارای اختلال شنوایی ممکن است به هیچ وجه صداهای اطراف را تشخیص ندهد و متوجه صدای آژیرها و بوق ماشین‌های اطراف خود هم نشود. در نتیجه رانندگی برای این افراد تبدیل به چالشی می‌شود که او در حین انجام این کار باید فقط به حس بینایی خود برای آگاهی از خطرات اطراف تکیه کند. این یعنی باید خیلی بیشتر از افراد دیگر تمرکز داشته باشد.
- احساس تنهایی:
حتی اگر این افراد خانواده‌های حمایت‌گری هم داشته باشند و یا دوستانی که شرایط آنها را درک می‌کنند، باز هم ممکن است دچار احساس تنهایی زیادی شوند. این امر نباید به هیچ عنوان توسط اطرافیان نادیده گرفته یا ناچیز شمرده شود.
- فعالیت‌های معمول روزانه:
مشکلاتی مانند نشنیدن صدای آژیر آتش سوزی، صدای زنگ تلفن، صدای هشدارهای اجاق گاز و حتی صدای آلارم گوشی برای بیداری اول صبح از جمله مواردی است که این افراد هر روز با آنها روبرو هستند.
- تحصیلات:
حالتی را تصور کنید که کودکی با چنین اختلالی در یک فضای سنتی آموزشی قرار بگیرد. نه می‌تواند به درستی ارتباط گفتاری برقرار کند و نه می‌تواند به راحتی آنچه برای آموزش نیاز دارد را بشنود. قطعاً این موضوع پیش پا افتاده‌ای نیست که این افراد با آن روبرو هستند. معمولاً برای حل این مشکل یا افراد را به مراکز آموزشی خاصی می‌فرستند و یا همیشه یک مفسر باید در کنار او قرار گیرد تا بتواند شرایط تحصیل را برایش فراهم کند.
- شغل:
قطعاً یکی از مهم‌ترین و بزرگترین چالش‌هایی که افراد ناشنوا یا کم‌شنوا با آن روبرو هستند یافتن یک شغل مناسب است. این فرهنگ هنوز در بسیاری از جوامع جا نیفتاده است که کارفرمایان می‌توانند از استعداد و توانایی‌های این افراد هم در محیط کار استفاده کنند. لذا در بیشتر مواقع استخدام و انتخاب افراد با محدودیت جسمی در اولویت نیست.
خبر خوب: تکنولوژی در خدمت ناشنوایان
همان‌طور که رشد تکنولوژی در زمینه‌های مختلف، موجب سهولت انجام کارها گشته و زندگی بسیاری را متحول کرده است، این‌بار هم نقشی تأثیر گذار به عهده گرفته است که می‌تواند زندگی افراد ناشنوا یا کم شنوا را متحول کند.
عینک‌های جادویی
پژوهشگران یک شرکت بریتانیایی به نام XRAI GLASS موفق به ساخت عینک‌هایی برای افراد با اختلال شنوایی شده‌اند. این عینک‌ها دارای قابلیت ویژه‌ای هستند به این شکل که می‌توانند گفتار و مکالمات مردم را برای افراد دارای این اختلال به متن تبدیل کنند و روی شیشه عینک نمایش دهند تا افراد ناشنوا یا کم‌شنوا بتوانند آنها را بخوانند.
جالب‌تر اینکه این افراد علاوه بر خواندن صدای مکالمات حضوری در اطرافشان، می‌توانند از این قابلیت در مکالمات تلفنی نیز استفاده کنند.
نقش واقعیت افزوده در این اختراع شگفت‌انگیز
امروزه هر جا صحبت از رشد تکنولوژی یا گامی شگفت‌انگیز در جهت تحول بنیادین در زندگی انسان‌ها به میان می‌آید، حتماً واقعیت مجازی و واقعیت افزوده هم نقشی مهم به عهده دارند؛ شیشه‌های این عینک‌ها در واقع دو صفحه نمایش افزوده هستند که می‌توانند به کمک یک اپلیکیشن، هر محتوایی را به متن تبدیل کنند و برای کاربران نمایش دهند. چیزی که سال ها شاید فقط یک آرزوی بزرگ به حساب می‌آمد.
خیلی هم خوش‌حال نباشید
این تکنولوژی ایراداتی هم دارد از جمله اینکه:
- در محیطی که افراد زیادی هم‌زمان در حال صحبت کردن هستند تبدیل صداها به متن برای دستگاه دشوار یا غیر ممکن خواهد بود. در نتیجه کارایی این دستگاه به فضاهای آرام محدود می‌شود.
- یکی دیگر از اشکالات، شیشه‌های کاملاً تیره این عینک‌هاست که موجب ظاهری متفاوت برای افراد می‌شود؛ بخصوص اگر فرد استفاده کننده در جلسه‌ای باشد که هیچ کس دیگری از عینک آفتابی استفاده نکند.
- مورد دیگر قیمت این عینک‌هاست که تهیه آن برای همه افراد امکان‌پذیر نیست.
با توجه به این شرایط در حال حاضر این شرکت برای شروع تنها ۱۰۰ عدد از این عینک‌ها را بطور آزمایشی می‌سازد تا از ماه سپتامبر در دسترس عموم قرا بگیرند و سپس با توجه به میزان استقبال بازار، بر شمار تولیداتش می‌افزاید.
اگرچه افراد کم شنوا هم اکنون نیز می‌توانند به کمک برخی اپلیکیشن‌های تلفن خود از آنچه در اطرافشان می‌گذرد درک بهتری داشته باشند، اما به کمک شیشه‌های عینک جدید می‌توانند حتی زمانی که تلفن همراهشان در جیبشان است، حرف‌های دیگران را بخوانند.
در واقع عامل اصلی که پژوهشگران را به فکر ساخت چنین تکنولوژی انداخت، پاندمی کرونا بود که در اثر آن افراد از ماسک بر روی صورتشان استفاده می‌کردند و افراد ناشنوا یا کم‌شنوا دیگر قادر به لب‌خوانی نبودند. به این ترتیب تکنولوژی یک‌بار دیگر به کمک انسان‌ها آمد برای زندگی بهتر.
مقالات مرتبط
